Duch Święty – Bóg czy moc?

Boskość Ducha Świętego została ukazana w Piśmie Świętym w sposób znacznie skromniejszy od sposobu w jaki ukazana jest boskość Boga Ojca i Syna Bożego. Można ją wywnioskować z różnych niebezpośrednich biblijnych stwierdzeń. Należy przy tym porównywać różne fragmenty Biblii, aby uważnie przestudiować to, co Bóg objawił w swoim Słowie o Duchu Świętym. W kwestii zrozumienia natury Ducha Świętego nie wolno nam czynić standardem naszego ludzkiego rozumowania.

Biblia nie zawiera systematycznego wykładu na temat boskości Ducha Świętego. Zamiast tego znajdujemy w niej wskazówki, które świadczą, że autorzy ksiąg biblijnych rozumieli, iż Duch Święty jest równy Bogu. Jest kilka takich miejsc w Biblii, gdzie te same działania są przypisane Bogu i Duchowi Świętemu, m.in. w Dz 5,3-4 BW:

I rzekł Piotr: Ananiaszu, czym to omotał szatan serce twoje, że okłamałeś Ducha Świętego […]? Nie ludziom skłamałeś, lecz Bogu.

Gdyby Duch Święty nie był Bogiem, to trzeba byłoby dojść do wniosku, że Piotr wypowiedział się w sposób nieodpowiedzialny i wprowadzający w błąd. Piotr stawia Boga i Ducha Świętego na jednym poziomie, a więc okłamywanie Ducha Świętego jest okłamywaniem Boga. Należy wspomnieć, że wśród wiernych Kościoła wczesnochrześcijańskiego opisanego w Dziejach Apostolskich „było jedno serce i jedna dusza” (Dz 4,32 BW). Ta jedność była wynikiem działania Ducha Świętego. Właśnie dlatego wierzący chętnie i dobrowolnie dzielili się tym, co posiadali. Kłamstwo w kwestii dzielenia się swoim majątkiem było jednoznaczne z wyrzeczeniem się tej jedności i wyparciem się Ducha Świętego, dzięki któremu ta jedność była możliwa.

Istnieje szereg wersetów w Piśmie Świętym, w których Duch Święty jest przedstawiony jako posiadający boskie cechy:

  • Wszechobecny – „Dokąd ujdę przed duchem twoim? I dokąd przed obliczem twoim ucieknę?” (Ps 139,7 BW)
  • Udziela mądrości Bożej i poznania – „Albowiem nam objawił to Bóg przez Ducha; gdyż Duch bada wszystko, nawet głębokości Boże. Bo któż z ludzi wie, kim jest człowiek, prócz ducha ludzkiego, który w nim jest? Tak samo kim jest Bóg, nikt nie poznał, tylko Duch Boży.” (1 Kor 2,10-11 BW); „Kto kieruje Duchem Pana, a czyja rada pouczyła go? Z kim się naradzał, aby nabrać rozumu i nauczyć się właściwej drogi? Kto uczył go poznania i wskazał mu drogę rozumu?” (Iz 40,13-14 BW)
  • Wieczny – „O ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie bez skazy Bogu, oczyści sumienie nasze od martwych uczynków, abyśmy mogli służyć Bogu żywemu.” (Hbr 9,14 BW)
  • Wszechmocny – „Przez moc znaków i cudów oraz przez moc Ducha Świętego, tak iż, począwszy od Jerozolimy i okolicznych krajów aż po Ilirię, rozkrzewiłem ewangelię Chrystusową.” (Rz 15,19 BW)
  • Bluźnierstwo przeciwko niemu jest niewybaczalne – „Dlatego powiadam wam: Każdy grzech i bluźnierstwo będzie ludziom odpuszczone, ale bluźnierstwo przeciw Duchowi nie będzie odpuszczone. A jeśliby ktoś rzekł słowo przeciwko Synowi Człowieczemu, będzie mu odpuszczone; ale temu, kto by mówił przeciwko Duchowi Świętemu, nie będzie odpuszczone ani w tym wieku ani w przyszłym.” (Mt 12,31-32 BW)
  • Zmienia serca i umysły ludzi, dokonuje nowonarodzenia – „Odpowiedział Jezus: Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się kto nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do Królestwa Bożego. Co się narodziło z ciała, ciałem jest, a co się narodziło z Ducha, duchem jest. Nie dziw się, że ci powiedziałem: Musicie się na nowo narodzić. Wiatr wieje, dokąd chce, i szum jego słyszysz, ale nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd idzie; tak jest z każdym, kto się narodził z Ducha.” (J 3,5-8 BW)
  • Jest osobą, która posiada wiedzę, uczucia i wolę – Ef 4,30; Dz 5,3.9; 1 Kor 12,11, Rz 15,30.

W Biblii szereg nawiązań do Ducha Świętego występuje zamiennie z nawiązaniami do Boga. W Iz 63,10 jest napisane, że lud Boży buntował się i zasmucał Ducha Świętego. Jednak w paralelnym sprawozdaniu w Lb 14,11 Bóg mówi do Mojżesza: „Jak długo znieważać mnie będzie ten lud?” (Lb 14,11 BW). W Pwt 32,12 jest mowa o tym, że „Pan sam jeden prowadził go, nie było przy nim obcego boga”, a więc autorzy ksiąg biblijnych postrzegali Ducha Świętego jako tożsamego z Bogiem. Natomiast w 1 Kor 3,16-17 Paweł używa podobnego języka jak w 1 Kor 6,19-20, co w tym kontekście wskazuje, że według niego zamieszkanie Ducha Świętego w człowieku jest jednoznaczne z zamieszkaniem Boga. Zrównując wyrażenie „świątynia Boża” z wyrażeniem „świątynia Ducha Świętego”, Paweł wskazuje, że Duch Święty jest Bogiem. Na uwagę zasługuje także to, że w 1 Kor 12,11 jest napisane, że to Duch Święty rozdaje dary duchowe wszystkim wierzącym, a kilkanaście wersetów dalej, że to Bóg rozdaje dary duchowe (1 Kor 12,28 BW).

Duch Święty wykonuje określone dzieła, które Biblia przypisuje wyłącznie Bogu. Uczestniczył On w Bożym dziele stworzenia i uczestniczy w Bożym dziele odrodzenia grzeszników (Tt 3,4-6 BW). Jest On Sprawcą naszego nowonarodzenia. On odnawia nasze serca, budzi nasze pragnienie podążania za Chrystusem. On jest Duchem, który daje życie. On uświęca grzeszników i przekształca ich charakter. On pomaga ludziom być posłusznym Jezusowi Chrystusowi, który nas zbawił. Jedynie boska istota jest zdolna do tak wspaniałych dokonań.

Biblia mówi, że Duch Święty wzbudził Jezusa z martwych i wzbudzi także nas. Jedynie Bóg ma moc wskrzeszania ludzi z martwych.

A jeśli Duch tego, który Jezusa wzbudził z martwych, mieszka w was, tedy Ten, który Jezusa Chrystusa z martwych wzbudził, ożywi i wasze śmiertelne ciała przez Ducha swego, który mieszka w was.” (Rz 8,11 BW)

Co stracilibyśmy gdyby Duch Święty nie był Bogiem? Miałoby to poważne skutki dla zbawienia i nabożeństwa. Biblia mówi, że to Duch Święty jest odpowiedzialny za odrodzenie wierzących. Mieszka On w nich i napełnia ich. Czyni wyznawców Chrystusa takimi, jakimi jest Bóg – świętymi. Gdyby Duch Święty nie był Bogiem, jak moglibyśmy być pewni, że może dokonać tego wszystkiego i to w taki sposób, by było to akceptowane przez Boga? Świadomość boskości Ducha Świętego pomaga nam odnosić się do Niego w odpowiedni sposób, uznając Go jako tego, kim naprawdę jest. Boskość Ducha Świętego oznacza, że w centrum prawdziwego uduchowienia jest Bóg. Nowotestamentowy Kościół bez wahania wymieniał Ducha Świętego obok dwóch pierwszych osób Bóstwa. Duch Święty ma tę samą rangę i pozycję, co Ojciec i Syn w formule chrztu podanej przez Jezusa. Chrzest ma głębokie duchowe znaczenie i jest nie tylko obrzędem, ale prawdziwym nabożeństwem.

Powinniśmy pamiętać, że gdy myślimy o Duchu Świętym, mamy do czynienia z Bożą tajemnicą. Musimy uznać, że skoro nie jesteśmy w stanie w pełni wyjaśnić istoty Boga i Jego natury, to musimy oprzeć się pokusie czynienia naszych ludzkich pojęć normą w kwestii tego, kim Bóg powinien być. Prawda wykracza daleko poza ludzkie pojmowanie, zwłaszcza gdy dotyczy natury samego Boga. Jednocześnie wiara w boskość Ducha Świętego oznacza coś więcej niż przyjęcie biblijnej nauki o Trójcy. Wymaga bowiem zaufania i polegania na zbawczym dziele Bożym zleconym przez Ojca i dokonanym przez Syna w mocy Ducha. „Nie jest dla nas niezbędne to, byśmy umieli zdefiniować, kim jest Duch Święty. […] Natura Ducha Świętego jest tajemnicą. Ludzie nie są w stanie jej wyjaśnić, gdyż Pan jej nie objawił. Ludzie mający błędne poglądy mogą pozbierać fragmenty Pisma Świętego i nadać im ludzką konstrukcję, ale przyjęcie tych poglądów nie wzmocni Kościoła. Wobec takich tajemnic, zbyt głębokich dla ludzkiego rozumu, milczenie jest złotem”[1].

 

Na podstawie: Frank Hasel, Duch Święty i uduchowienie, rozdz. „Boskość Ducha Świętego” oraz „Osobowość Ducha Świętego”, Warszawa 2016, s. 21-34.

[1] Ellen G. White, Działalność apostołów, Warszawa 2007, s. 30.

Zobacz także: